Gıda Teknolojisi

Türkiye'de fındıkta verim ve kalitenin artırılması, ihracat pazarının genişletilmesi ve ürünün kaliteli muhafaza edilmesi amacıyla Ordu-Ünye'nin ardından pilot bölge seçilen Düzce'de Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından 2010 yılında kurulan ''Lisanslı Depoculuk AŞ'' faaliyetlerine başladı.

Üreticiler tarafından 10 bin tonluk depolara getirilen ve kantarda tartılan fındıklar, numune alımının ardından yetkili sınıflandırıcılar gözetiminde analiz ediliyor.

Fındıklar, 5 ana sınıfa ayrılarak 24 ay boyunca aylık KDV dahil 15 lira karşılığında depolarda saklanıyor. Fındığını teslim etmesi karşılığında senet alan üretici, senedini teminat göstererek istediği bankadan ucuz faizli kredi kullanabiliyor. Ayrıca, üreticiye stopaj, sanayici ve tüccara KDV ve vergi muafiyeti getiren sistem sayesinde ürünlerin gerçek değerinde satılması amaçlanıyor.

Düzce Lisanslı Depoculuk AŞ Şube Müdürü Mehmet Tekin, AA muhabirine 2005 yılında yürürlüğe giren 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu'nun ardından 26 Şubat 2010'da şirketin TMO ve TOBB'un ortak iştirakiyle kurulduğunu söyledi.

Lisanslı depoculuğun ''tarım ürünlerinde bilinen bazı sıkıntıların önüne geçilmesini sağlayan, kalite kaybından tutun da ürünün stopajına kadar sigortalanma risklerine, nem ve rutubete karşı tamamen üreticiyi, tüketiciyi, tüccarı ve sanayiciyi koruyan bir sistem'' olduğunu dile getiren Tekin, ''Ünye'de 25 bin tonluk depolarımız, Düzce'de de 10 bin topluk depolarımız var. Şu anda pilot bölge olarak Doğu ve Batı Karadeniz bölgesinde kurulmuş durumda'' diye konuştu.

Tekin, Amerika'da başlayan sistemin Türkiye'de yeni olduğuna işaret ederek, zamana ihtiyaç olduğunu anlattı.

Ürün senedi sayesinde üretici bankadan kredi çekebilecek

''Lisanslı depoculuk, hakikaten üretici, sanayici, tüccar, herkesin faydasına olan bir sistem'' diyen Tekin, sözlerine şöyle devam etti:

''Üretici, fındığını getirip ürün senedini aldığı andan itibaren öncelikle kıymetli bir evrak eline geçiyor. Bu kıymetli evrağını bizim anlaşmalı olduğumuz bankalara ya da başka bir bankayla ürün senedini teminat göstererek teminat miktarınca ucuz faiz oranlı kredi kullanma imkanına sahip. Elindeki evrakla istediği bankaya giderek herhangi bir tapu veya senede, gayrimenkule ihtiyaç duymadan, ürününe karşılık kredi kullanabiliyor.

Bu imkanın üreticilerimizin hakikaten sıkıntılarını ciddi anlamda giderebilecek olduğuna inanıyoruz.''

Tekin, kanunun özellikle üreticilere stopaj muafiyeti, sanayici ve tüccara ise KDV ve vergi muafiyeti getirdiğini ifade ederek, söz konusu muafiyetin aylık depo kiralama bedeli olan 15 lirayı rahatlıkla karşıladığını vurguladı.

''Üreticimiz sistemi anladığında depolarımız yetmeyecek''

Türkiye'nin dünya fındık üretiminin yüzde 70'ini karşıladığını hatırlatan Tekin, lisanslı depoculuk sisteminin üreticiler tarafından anlaşılması halinde depolarının yeterli olmayacağını bildirdi.

Fındığın yüzde 80'inin eylül ve ekim aylarında piyasaya indirildiğini anımsatan Tekin, ''16 Kasım 2012'de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bize vermiş olduğu lisansı aldık. Bu lisansın ardından fındık alımına başlayabildik. Bu nedenle 40 ton fındığımız bulunmakta'' ifadelerini kullandı.

Tekin, lisanslı depoculuğun başta üretici, tüccar ve sanayici ile tarımdaki sıkıntıların giderilmesi için kaçınılmaz bir fırsat olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

''Üretici, lisanslı depoya getirdiği zaman gerçek manada ürünü değerlenecek ve değerinde satış gerçekleşecektir. Sistemde bulunan tüm aktörler, sanayicisi de tüccarı da üreticisi de bu sistemden kazanacaktır. Onun için üreticimizin fındığını bize güven içinde getirmesini bekliyoruz. Kesinlikle ürün ve fire kaybı olmayacaktır. Bütün risklere karşı ürün sigortalıdır.''

Tekin, üreticilerin fındığı 24 ay boyunca depolarda saklayabileceğine işaret ederek, üreticilerin sistem hakkında bilgi sahibi olmadığını, bu nedenle sistemi geliştirmeye yönelik reklam çalışmaları ve köy ziyaretleri yapacaklarını sözlerine ekledi.