Banner
Gıda Teknolojisi Facebook Gıda Teknolojisi Twitter Gıda Teknolojisi RSS
Un ihracatı zirvedeki yerini korudu

Ülkemizin yıllık üretim ve stok miktarları tüketimimize yetecek miktarda olmakla birlikte, mevsimsel dalgalanmalar ve kaliteli buğday arzında yaşanan sıkıntılardan dolayı özel sektörün ilave taleplerinin karşılanması amacıyla unun en önemli hammaddesi olan buğdayın ithalatı yapılmaktadır.





erhan_ozman.jpg

Un ihracatında son yıllarda yaşanan olumlu gelişmeler de kaliteli buğday ithalatı ihtiyacını açıklar nitelikte görülüyor. Dünyada başlıca buğday üreticisi ülkeler aynı zamanda en fazla un üretimi yapan ülkeleri oluşturuyor. Ancak, üretimde söz sahibi olmayan, yoğun ithalat yapan bir ülke olarak Japonya, dünyanın önemli un üreticisi ve ticaretini yapan ülkeler arasında yer alıyor. Un sektörünün stratejik önemi, ekonomik kriz anlarında daha iyi anlaşılmaktadır. 2007 – 2008 küresel ekonomik krizi gıda sektörünün önemini bir kez daha ortaya koydu. Un sektörü, çiftçisiyle, fırıncısıyla, yarattığı istihdamı ve tüketicisiyle birlikte milyonlarca kişinin hayatını doğrudan etkiliyor. Un sektöründeki fiyat hareketleri, önemli ölçüde buğday fiyatlarına bağlı olarak gelişmektedir. Aylık değişim grafiğinden görüleceği üzere, özellikle buğday hasat dönemlerinden sonra piyasa fiyatlarının yükselmesi, un üretimi maliyeti içinde hammaddenin payının yüksek olması, sektördeki fiyat hareketlerinin büyük bir ölçüde buğday fiyatlarına paralel bir seyir göstermesine neden oluyor. Bu süreçte, global ölçekte üretici fiyatları da, piyasadaki rekabet nedeniyle önemli bir rol oynamaktadır

 

12 milyon ton un üretiyoruz

Türkiye’de 700 un fabrikası aktif olarak çalışıyor. Ülkemizin fiili üretimi yaklaşık 12 milyon tondur. Kapasite kullanımında dünya ortalaması %65 iken, bu oran Türkiye için %45’tir. Türkiye un ihracatı her yıl artış gösteren bir grafiğe sahip. 2004 yılında ülkemizin un ihracatı geliri yaklaşık 190 milyon dolar iken bu miktar artarak 2011 yılına geldiğimizde yaklaşık 892 milyon doları bulmuş durumda. 2012 yılının ilk 9 ayında ise 98 ülkeye un ihraç ederek, karşılığında 627,3 milyon doları gelir elde etti. Bu, 1 milyon 548 bin 806 ton una tekabül etmektedir. Türkiye; dünya ve yurtiçi piyasalardaki olumsuz koşullara rağmen, geçen yıl gösterdiği çabayı ve elde ettiği başarıyı bu yıl yüksek rekolte beklentisi ile daha da artırarak kürsüdeki yerini daha da yukarılara taşımayı hedefliyor. Bu yılın istatistikleri de bu hedefin ne kadar yerinde olduğunu doğrular niteliktedir. Ocak – Eylül 2011 ve Ocak – Eylül 2012 tarihleri güncel ihracat verilerinin aylık karşılaştırılmasında da gerek bölgesel pazarlar gerekse ülke sıralamasında çok büyük farklılıklar görülmemektedir. İçinde bulunduğumuz yıl, ilk dört sırayı Irak, Endonezya, Filipinler ve Libya almış bulunmaktadır. 2011 yılının Ocak – Eylül dönemine baktığımızda ise 1 milyon 491 bin 646 ton un ihracatına karşılık olarak 627,3 milyon dolar gelir elde etmişiz. İçinde bulunduğumuz yıl ile geçtiğimiz yılın bu dönemlerini kıyaslayacak olursak bu yıl miktarda artış yaşanmış fakat elde edilen gelir düşmüştür. 2010 ve 2011 yıllarının karşılaştırmasında görülen yaklaşık aynı miktarlardaki ihracata karşılık gelir neredeyse iki katına çıkmıştı. Bu durum da ürün kalitemizin arttığının göstergesidir. Bu yıl hava koşullarında yaşanan olumsuzluklar nedeniyle buğday sıkıntısı yaşanmakta olduğundan dolayı kalitede bir miktar düşüş yaşanmıştır.

Türkiye başta Irak olmak üzere pek çok Asya ülkesine ve buna ek olarak da çeşitli Afrika, Amerika ve Avrupa ülkelerine ihracat yapıyor. Federasyonumuz ve Türk sanayicileri bu sayıyı artırabilmek ülkemizin adını daha pek çok ülkede duyurabilmek maksadıyla pek çok uluslararası organizasyonda boy gösteriyor. Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında 2011 yılında da 2012 yılının şu ana kadarki kısmında da birincilik Irak’a ait. İhracat yaptığımız Avrupa ülkelerinin arasında İngiltere, Hollanda, Avusturya ve daha pek çoğu mevcut. İhracat yaptığımız Asya, Afrika ve Amerika ülkelerinden bazıları ise şöyle: Lübnan, Hindistan, Kenya, Afganistan, Ürdün, ABD, Togo, Filipinler, Haiti, Kamerun. Türkiye un ihracatı geçtiğimiz yıl 1,9 - 2 milyon ton aralığında idi. Geçen yılın ilk 5 ayı ile bu yılın ilk 5 ayını karşılaştıracak olursak, geçen yıl 678 bin ton iken bu yıl 850 bin ton olduğunu görürüz. Miktardaki bu ciddi artış, geçen yıla oranla ihracat miktarımızın yıl sonunda oldukça yüksek olacağına yönelik olumlu bir işarettir.