Gıda Teknolojisi

Prof. Dr. Pala: "Kronik hastalıklarla mücadelede fonksiyonel gıdaların önemi artacak"

Türkiye Obezite Araştırma Derneği tarafından bu yıl 13.’sü düzenlenen Ulusal Obezite ve Eşlik Eden Hastalıklar Kongresi, 25-28 Eylül 2025 tarihlerinde Marriott Hotel Kapadokya – Nevşehir’de gerçekleştirildi. Çeşitli üniversite ve sağlık kuruluşlarından 250 hekim ve diyetisyenin katıldığı kongrede gerçekleştirilen sunumlarda obezite ve neden olduğu hastalıklar değerlendirildi. Tıbbi uygulamalarla bu konudaki  tedavi yöntemleri bilimsel olarak tartışıldı. Kongre sırasında paneller, sunumlar, poster bildirileri ve atölye çalışmaları da yapıldı.

 

Dergimizin Bilimsel Yayın Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mehmet Pala, hekim ve diyetisyenlere “İşlenmiş Gıdalar: Nedir? Ne Değildir?” konulu atölye çalışmasında konuya ilişkin detaylı bilimsel bilgiler verdi. Konuşmasında işlenmiş gıdalar hakkında sağlık profesyonellerinin yanlış bildiği konuları bilimsel gerekçeler göstererek anlatan ayrıca Pala, “Yeni Nesil Fonksiyonel Gıdalar ve Üretimi” konulu bir de sunum yaptı. Bu sunumda Türkiye’de artan kronik hastalıkların önlenmesinde bilimsel verilere dayalı fonksiyonel gıdaların önemli bir destek sağlayacağını kaydeden Pala, yeni nesil fonksiyonel gıdaların nasıl üretileceği konusunda detaylar aktardı, ayrıca konuyla ilgili çok sayıda soruyu da yanıtladı.

 

“Yanlış beslenme kronik hastalıkları tetikliyor” 

Son 50 yılda dünya genelinde yaşam süresinin uzadığını ancak kronik hastalıkların da hızla arttığını dile getiren Prof. Dr. Mehmet Pala, “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları ve kanser vakaları dramatik biçimde yükseliyor. Bu artışın en önemli nedenlerinden biri tüketilen gıdalar ve yanlış beslenme alışkanlıklarıdır. İşte tam bu noktada fonksiyonel gıdalar devreye giriyor. Bu ürünler sadece besin ihtiyacımızı karşılamakla kalmıyor, aynı zamanda bağışıklığımızı güçlendiren, kan basıncını dengeleyen, kolesterolü azaltan veya bilişsel performansı artıran ek faydalar sunuyor. Yani hekimler için fonksiyonel gıdalar, önleyici tıbbın güçlü bir destek aracı haline geliyor” ifadelerini kullandı.

 

“Fonksiyonel gıdalar sağlık sistemine büyük katkı sağlayabilir”

Kongredeki konuşmasında, fonksiyonel gıdaların sadece bir gıda teknolojisi ürünü olarak değil, toplum sağlığında kullanılabilecek güçlü bir araç olarak görülmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Pala, “Hastalarımızın günlük yaşamlarına entegre edebilecekleri basit ama etkili destekler sunan bu ürünler, sağlık sistemine hem bireysel hem toplumsal ölçekte büyük katkılar sağlayabilir. Önümüzdeki yıllarda hekimlerin hasta danışmanlığında, tedavi planlarının yanında ‘fonksiyonel beslenme’ önerileri de yer alacaktır. İşte bu yüzden, hekimlerin bu kavramı yakından tanıması ve klinik pratiğe entegre edebilmesi büyük önem taşıyor” dedi.

 

“Hukuki düzenlemeye ihtiyaç var”

Konuşmasının son bölümünde Mehmet Pala fonksiyonel gıdalar ve sağlık beyanları konusunda önemli değerlendirmelerde bulundu. Türkiye’de fonksiyonel gıdaların ayrı bir kategori olarak mevzuatta henüz net biçimde tanımlanmadığına ve daha çok ‘sağlık beyanı’ düzenlemeleri kapsamında ele alındığına dikkat çeken Pala şöyle devam etti: “Mevcut mevzuata göre fonksiyonel gıdaların ilaç gibi etkinliklerinin klinik testlerle kanıtlanması istenmektedir. Bu nedenle Türkiye’de pek çok fonksiyonel ürün aslında potansiyelini tam gösterememektedir. Buradaki en önemli ihtiyaç, hem gıda sanayinin hem de hekimlerin güvenle kullanabileceği bilimsel ve hukuki bir çerçevenin netleşmesidir. Bu eksiklik aynı zamanda hekimlerin hastalarına fonksiyonel gıdaları tavsiye ederken tereddüt yaşamalarına da yol açabiliyor. Dolayısıyla Türkiye’de önümüzdeki dönemde yapılması gereken en önemli şeylerden biri, sağlık beyanı mevzuatını bilimsel verilerle uyumlu şekilde geliştirmektir.”