Pandemide kanatlı eti pazarı %25 daraldı
01/03/2021 - 15:21:00
Naci Kaplan
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD - BİR) Başkanı
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD-BİR), yıllık cirosu yaklaşık 5,5 milyar dolar olan, 94 ülkeye ihracat gerçekleştiren ve dolaylı olarak 3 milyon kişinin geçimine katkı sağlayan Türkiye kanatlı eti sektörünü 28 yıldır başarıyla temsil etmektedir. Sektör, 15 bin adet kayıtlı kümes ile birlikte 2020 yılında bir önceki sene ile neredeyse aynı kalmak üzere 2,2 milyon ton civarında üretim yaptı ve bunun 540 bin tonunu ihraç etti. Türkiye piliç eti üretiminde dünyada 10’uncu, ihracatta ise 7’inci sıradadır.
Geçtiğimiz yıl diğer sektörler gibi kanatlı eti sektörü de zor bir sene geçirdi. Maalesef Covid 19 pandemisine, üretiminin en fazla olduğu piknik sezonu ve ramazan ayı öncesi bir dönemde yakalandı. Sektörde üretim planlamaları bu dönemler dikkate alınarak yapılır. Pandemi döneminde üretimi aksatmadan sürdürme çabaları içerisinde iken, sokağa çıkma kısıtlamaları ve tüm yiyecek&içecek sektörünün (HO – RE – CA) satış kanallarının kısıtlamalardan etkilenmesinden dolayı çok ciddi bir yara alındı. Bundan dolayı %20-25 oranında pazar kaybı oluştuğunu söyleyebiliriz. Elimizde stok ürünler oluştu.
Üreticilerimiz her zaman uyguladıkları biyogüvenlik önlemlerini en üst seviyeye çıkararak üretimlerini büyük titizlikle sürdürmeye devam etti. Bu süreçte zannediyorum dünyadaki herkes gıdanın önemini anladı. Sağlıklı beslenmede önemli rol oynayan tavuk eti ve hindi etinin yeterli miktarda üretimi gerçekleştirme ve aksatmadan tüketicilere ulaştırma konusunda her türlü önlemi almış bulunuyoruz. Üyelerimizin tamamı bu zaman zarfında “TSE Covid-19 Güvenli Üretim Belgesi “almaya hak kazanarak kalitemizi ve hijyene verdiğimiz önemi bir kez daha kamuoyuna gösterdi. Her zaman temel gıda maddesi ürettiğimizin önemini bilerek ve bize yüklediği sorumluluk ile üretim yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz.
Çin’e yapılan ihracat moral oldu
Geçtiğimiz yıl geçen tüm zorluklar içerisinde sektörümüz için gurur kaynağı olan önemli bir olay da yaşadık. Dünya ticaretinde 7. sırada yer alan Türkiye kanatlı eti sektörü, Japonya’dan sonra 10 yıldır süren çalışmalar sonucu Çin Halk Cumhuriyeti’ne geçtiğimiz sene Kasım ayında ilk ihracatını gerçekleştirdi. Önümüzdeki süreçte gerekli izinlerin tamamlanmasıyla daha fazla işletmenin ihracatını artırmasını bekliyoruz. Çin kanatlı ürünlerde yıllık ortalama 2 milyar dolarla dünyanın en büyük dördüncü ithalatçısı konumunda büyük bir pazar, Türkiye kanatlı etinin kalitesiyle bu pazarda hak ettiği yerini alacağını kuvvetle ümit ediyoruz.
Yeni başladığımız bu senede de dünyada taşların tam anlamıyla yerine oturmasını beklemiyoruz. Dünya ticaretinin yeni bir dengeye oturması, pandeminin getirdiği kısıtlamaların kalkması, iklim değişikliğinin tarımda ve besin üretiminde getireceği değişikliklere uyum için yapılacak çalışmalar… Bunların hepsi sürdürülebilir üretimin şartlarını zorlayacak. Ancak sektörü temsil eden üyelerimiz, üreticilerimiz ve tüm paydaşlarımızla beraber ekonomik büyümenin en önemli faktörlerinin başında üretimin olduğunu biliyoruz. 2021 yılında da tüm gücümüzle görevlerimizi en iyi şekilde yerine getirmek için çalışacağız.
2020 yılı sonrası hayatımıza giren “Yeni Normal” kavramı ile birlikte tüketici davranışları ve tüketicinin beslenmeye olan yaklaşımı da değişiklikler gösterdi. Tüm dünyada insanlar daha sağlıklı ve bağışıklık sistemini güçlendiren gıdalara olan ilgisini arttırdı. Bu ilgi çerçevesinde tüketici; doğru beslenme kararlarını bilim insanlarının gerçek beyanlarını dikkate alarak ve doğru bilgiye ulaşarak daha sağlıklı beslenmek istiyor. Sektörümüzün bu konuda önü çok açık. Dünya standartlarında üretim yapan, her zaman bilimin yanında yer alan ve gıda güvenliği kurallarına büyük titizlikle uyan tesislerimiz sayesinde tavuk ve hindi etinin hem fiziksel hem de zihinsel gelişimde ne kadar önemli olduğu bu yeni dönemde daha da iyi anlaşılacak.
Dernek olarak her zaman amacımız kanatlı eti sektörünü geliştirmek, üretim ve tüketim artırıcı çalışmalar yapmak ve ihracat imkânlarını genişleterek yeni pazar fırsatları yaratmaya katkı sağlamak oldu. 2021 yılı üretim hedefimiz de her zamanki gibi büyümeye yöneliktir. Sektörde yüzde 2,5 oranında büyüme olması beklentimizdir. Pandemi sürecinde stoklarımızın artmasının yanı sıra, en büyük girdimiz olan karma yem maliyetleri de maalesef kademeli olarak arttı. Kullanılan yem ham maddelerinin büyük bir kısmı dövize endeksli olarak ithal ediliyor. Gelecek açısından bu fiyat artışının kontrol altına alınması gerekliliği acil bir konu. Önümüzdeki dönem mutlaka yem ithalatını azaltacak önlemler çerçevesinde projelerin ele alınıp hayata geçirilmesi gerekiyor.
Mevcut “Biyogüvenlik” yasamız ise yem tedarikinde yaşanabilecek sıkıntıların giderilmesinde ve sektörün gereksinimi karşılamakta yetersiz kalmakta. Konuyla ilgili gerekli yasal değişiklilerin vakit kaybedilmeden yapılması ve AB’ye uyumlu hale getirilmesi sektör olarak en önemli ve öncelikli beklentimizdir. Artan stoklar, birçok kalemde artan maliyetler karşısında hala en büyük amacımız ve çabamız sağlıklı beslenmede en önemli yer tutan hayvansal protein kaynağı tavuk etinin en ekonomik gıda olma özelliğini korumasını sağlamak.